مواهب بزرگ خدا بر حضرت داوود

مواهب بزرگ خدا بر حضرت داوود
وَ لَقَدْ آتَیْنا داوُدَ مِنَّا فَضْلاً یا جِبالُ أَوِّبِی مَعَهُ وَ الطَّیْرَ وَ أَلَنَّا لَهُ الْحَدِیدَ (سبا 10)

و همانا داوود را از سوى خود فضیلتى دادیم (و گفتیم اى کوه‏ها! با او (در تسبیح خدا) هم نوا شوید و (اى) پرندگان! (همراهى کنید) و آهن را براى او نرم کردیم.

داوود(ع) از این توانایى که خدا به او داده بود در بهترین طریق یعنى ساختن وسیله جهاد، آن هم وسیله حفاظت در برابر دشمن، استفاده مى‏کرد، و هرگز از آن در وسائل عادى زندگى بهره‏گیرى ننمود، و تازه از در آمد آن- طبق بعضى از روایات- علاوه بر اینکه زندگى ساده خود را اداره مى‏کرد چیزى‏هم به نیازمندان انفاق مى‏نمود
آیه، بعد از ذکر این فضیلت معنوى به ذکر یک فضیلت مادى پرداخته مى‏گوید: " و ما آهن را براى او نرم کردیم" (وَ أَلَنَّا لَهُ الْحَدِیدَ).

 

 

وَ لَقَدْ آتَیْنا داوُدَ مِنَّا فَضْلاً یا جِبالُ أَوِّبِی مَعَهُ وَ الطَّیْرَ وَ أَلَنَّا لَهُ الْحَدِیدَ (سبا 10)

و همانا داوود را از سوى خود فضیلتى دادیم (و گفتیم اى کوه‏ها! با او (در تسبیح خدا) هم نوا شوید و (اى) پرندگان! (همراهى کنید) و آهن را براى او نرم کردیم.

داوود(ع) از این توانایى که خدا به او داده بود در بهترین طریق یعنى ساختن وسیله جهاد، آن هم وسیله حفاظت در برابر دشمن، استفاده مى‏کرد، و هرگز از آن در وسائل عادى زندگى بهره‏گیرى ننمود، و تازه از در آمد آن- طبق بعضى از روایات- علاوه بر اینکه زندگى ساده خود را اداره مى‏کرد چیزى‏هم به نیازمندان انفاق مى‏نمود
آیه، بعد از ذکر این فضیلت معنوى به ذکر یک فضیلت مادى پرداخته مى‏گوید: " و ما آهن را براى او نرم کردیم" (وَ أَلَنَّا لَهُ الْحَدِیدَ).

در این باره بعضی گفته اند: خداوند به صورت اعجازمانندى روش نرم کردن آهن را به داوود تعلیم داد، آن چنان که بتواند از آن مفتولهاى نازک و محکمى براى بافتن زره بسازد.
وبعضی دیگر بر این عقیده اند که: قبل از داوود براى دفاع در جنگها از صفحات آهن استفاده مى‏شد که هم سنگین بود و هم اگر آن را به خود مى‏بستند چنان خشک و انعطاف ناپذیر بود که جنگجویان را سخت ناراحت مى‏کرد، هیچکس تا آن روز نتوانسته بود از مفتولهاى باریک و محکم آهن چیزى همچون زره ببافد که همچون لباس به راحتى در تن برود و با حرکات بدن نرم و روان باشد.
ولى ظاهر آیه این است که، نرم شدن آهن در دست داود به فرمان الهى و به صورت اعجاز انجام مى‏گرفت، چه مانعى دارد همان کسى که به کوره داغ خاصیت نرم کردن آهن را داده، همین خاصیت را به شکل دیگر در پنجه ‏هاى داود قرار دهد؟ در بعضى از روایات اسلامى نیز به همین معنى اشاره شده است. (" تفسیر برهان" جلد 3 صفحه 343 و تفسیر" نور الثقلین" جلد 4 صفحه 315 )


نعمات را بهترین شکل ممکن مصرف کنیم !
به هر حال داوود از این توانایى که خدا به او داده بود در بهترین طریق یعنى ساختن وسیله جهاد، آن هم وسیله حفاظت در برابر دشمن، استفاده مى‏کرد، و هرگز از آن در وسائل عادى زندگى بهره‏گیرى ننمود، و تازه از در آمد آن- طبق بعضى از روایات- علاوه بر اینکه زندگى ساده خود را اداره مى‏کرد چیزى‏هم به نیازمندان انفاق مى‏نمود (تفسیر ابو الفتوح رازى جلد 9 صفحه 192) علاوه بر همه اینها فایده دیگر این کار آن بود که معجزه‏اى گویا براى او محسوب مى‏شد.
بعضى از مفسران چنین نقل کرده‏اند که" لقمان" به حضور" داوود" آمد به هنگامى که نخستین زره را مى‏بافت، آهن را به صورت مفتول‏ها و حلقه‏هاى متعددى در مى‏آورد، و در هم فرو مى‏کرد این منظره سخت نظر لقمان را به خود جلب کرد، و در فکر فرو رفت، ولى هم چنان نگاه مى‏کرد، و هیچ سؤال ننمود، تا اینکه داوود بافتن زره را به پایان رسانید، برخاست و بر تن کرد و گفت چه وسیله دفاعى خوبى براى جنگ است؟! لقمان که هدف نهایى را دریافته بود، چنین گفت الصمت حکمة و قلیل فاعله!:" خاموشى حکمت است اما کمتر کسى آن را انجام مى‏دهد"! (مجمع البیان ذیل آیه مورد بحث)


کسى که دل خود را براى خدا نرم کند، خداوند هم آهن را براى او نرم مى‏کند. «أَوِّبِی ... أَلَنَّا لَهُ الْحَدِیدَ»


پیام‏های آیه:

1ـ خداوند، به بندگان برگزیده‏ى خود، عطایاى ویژه‏اى مى‏دهد. «وَ لَقَدْ آتَیْنا داوُدَ مِنَّا فَضْلًا»

2ـ هستى، شعور دارد و مورد خطاب الهى قرار مى‏گیرد. «یا جِبالُ أَوِّبِی»

3ـ مناجات موجودات، امرى حقیقى است، نه مجازى. «أَوِّبِی مَعَهُ»

4ـ دنیا و آخرت قابل جمع است. (نبوّت و تصرّف در هستى براى داوود جمع شد). «أَلَنَّا لَهُ الْحَدِیدَ»

5ـ اولیاى خدا، ولایت تکوینى و قدرت بر تصّرف در هستى دارند. «أَلَنَّا لَهُ الْحَدِیدَ»

6ـ استفاده از طبیعت ارزش است. «فَضْلًا ... وَ أَلَنَّا لَهُ الْحَدِیدَ»

7ـ کسى که دل خود را براى خدا نرم کند، خداوند هم آهن را براى او نرم مى‏کند. «أَوِّبِی ... أَلَنَّا لَهُ الْحَدِیدَ»

8ـ ذوب آهن، سابقه‏ى دیرینه‏اى دارد. «أَلَنَّا لَهُ الْحَدِیدَ»

9ـ اولیاى خدا با صنعت ارتباط داشتند. «أَلَنَّا لَهُ الْحَدِیدَ»

چگونه حضرت داوود(ع) از آهن زره جنگی می ساخت؟

در دو سوره از قرآن مجید در مورد ابداع زره مناسب ـ که یک وسیله دفاعى مؤثّر براى جنگ هاى زمان های پیشین محسوب مى شد ـ از سوى داوود(علیه السلام) پیامبر بزرگ الهى بحث شده است.
در یک جا مى فرماید: «وَ عَلَّمْنَاهُ صَنْعَةَ لَبُوس لَّکُمْ لِتُحْصِنَکُمْ مِّنْ بِأْسِکُمْ فَهَلْ اَنْتُمْ شَاکِرُونَ»: (و ساختن زره را بخاطر شما به او آموختیم، تا شما را در جنگهایتان (از آسیب) حفظ کند; آیا شما شکرگزار (این نعمتهاى خدا) هستید؟!)(1)
از این آیه به خوبى معلوم مى شود که ابداع و اختراع این وسیله دفاعى به تعلیم الهى، و در عصر داوود(علیه السلام) صورت گرفت; در حالى که مى دانیم ضرورتى ندارد که پیامبر الهى مبتکر و ابداع کننده چنین موضوعى باشد.
و در سوره سبأ آیات 10 و 11 مى فرماید: «وَ اَلَنَّا لَهُ الْحَدِیدَ ـ اَنِ اعْمَلْ سَابِغَات وَ قَدِّرْ فِى السَّرْدِ وَ اعْمَلُوا صَالِحاً اِنّى بِما تَعْمَلُونَ بَصیرٌ»: (و آهن را براى او نرم کردیم ـ (و به او گفتیم زره هاى کامل و فراخ بساز، و حلقه ها را به اندازه و متناسب کن. و عمل صالح به جا آورید که من به آنچه انجام مى دهید بینا هستم).
شکى نیست که این دستور نشان مى دهد داوود(علیه السلام) به فرمان الهى دست به ساختن وسیله بى سابقه اى زد که علم و آگاهى آن را از سوى خدا یافته بود، و خداوند مسأله نرم ساختن آهن را براى او ممکن ساخت. این مساله خواه جنبه اعجاز داشته باشد و یا به صورت یک تعلیم الهى با استفاده از وسائل و اسباب عادى صورت گرفته باشد، در هر صورت ابتکار این امر ـ ساختن مفتول هاى نازک و محکم براى بافتن زره در آن زمان به گونه اى که هم پوشیدن آن راحت باشد، و هم مانع تحرک سربازان نشود، و هم در مقابل ضربه تیر و شمشیر و خنجر مقاومت کند ـ ، کار مهم و پیچیده اى بود، و اهمّیّتش در آن عصر کمتر از ابداع سلاح هاى مهم دنیاى امروز نبود.
البته ممکن است آیه 15 سوره نمل نیز اشاره به همین علم و دانش داوود(علیه السلام) در زمینه تهیه این وسیله دفاعى یا به اضافه علوم دیگر ى داشته باشد.
آن جا که مى فرماید: «وَلَقَدْ آتَیْنَا دَاوُدَ وَ سُلَیْمَانَ عِلْماً»: (ما به داوود و سلیمان علم مهمّى بخشیدیم).(2)(3) (1) . سوره انبیاء، آیه 80.
(2). این احتمال در تفسیر قرطبى، جلد 7، صفحه 4879 ذیل آیه مورد بحث آمده است.
(3). پیام قرآن جلد 7، ص
هیچ نظری تا کنون برای این مطلب ارسال نشده است.
ارسال نظر برای این مطلب غیر فعال شده است!